Γκάλοπ για οικονομική κρίση και Ευρωπαϊκή Ένωση

ΤΟ 87% ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΠΕΡΙΜΕΝΕΙ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΛΗΓΜΑ. ΤΟ 61% ΕΛΠΙΖΕΙ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΜΦΙΣΒΗΤΕΙ

Γκάλοπ για κρίση και Ε.Ε.

Το 54% αδιαφορεί για τις ευρωεκλογές

Την ώρα που στις Βρυξέλλες οι ευρωπαίοι ηγέτες αναζητούν λύσεις για την οικονομική θύελλα, έρευνα στην Ελλάδα καταγράφει τη γνώμη των πολιτών για την Ευρωπαϊκή Ενωση, τους χειρισμούς της Αθήνας, τις ευρωκάλπες. Αναλυτικά το γκάλοπ της VPRC και ρεπορτάζ.

Ευρώπη σε φοβάμαι Ευρώπη σε αγαπώ…

• ΑΝΑΛΥΣΗ: ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΣ ΒΕΡΝΑΡΔΑΚΗΣ*

Στον δρόμο προς τις ευρωεκλογές και εν μέσω πανευρωπαϊκής κινητοποίησης για την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης, οι Ελληνες εμφανίζονται αντιφατικοί απέναντι στην Ευρωπαϊκή Ενωση.

Η έρευνα που παρουσιάζει σήμερα η «Κ.Ε.» αναδεικνύει μια εικόνα στην κοινή γνώμη που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί με τον παράδοξο όρο «φιλοευρωπαϊκός ευρωσκεπτικισμός».

1 Σύμφωνα με τα ποσοστά της VPRC, από τη μια μεριά καταγράφεται η ελπίδα που ενσαρκώνει η Ε.Ε. για τους πολίτες (61%) και η εκτίμηση ότι η χώρα μας ωφελείται, σε γενικές γραμμές, (55%) από την παρουσία της στην ευρωζώνη.

*Οι Ελληνες θεωρούν ότι οι πολιτικές της Ε.Ε. απέναντι στην οικονομική κρίση κινούνται σε σωστή κατεύθυνση (43%) και μάλιστα η εμπιστοσύνη τους προς αυτές υπερτερεί σημαντικά της εμπιστοσύνης που δείχνουν προς την ελληνική κυβέρνηση (ποσοστό 43% έναντι 28%).

2 Από την άλλη μεριά καταγράφεται μεγάλη δυσαρέσκεια για τον τρόπο που λειτουργεί σήμερα η Ευρωπαϊκή Ενωση (60%).

*Ταυτόχρονα, για όλα τα μεγάλα ζητήματα της κοινωνικής και οικονομικής ατζέντας διακυβέρνησης (παιδεία, μετανάστευση, ασφαλιστικό, φορολογία, εξωτερική πολιτική, εργασιακές σχέσεις, γεωργία) ο πολίτης θεωρεί καλύτερο χώρο λήψεως αποφάσεων (άρα και ελέγχου) την Αθήνα και όχι τις Βρυξέλλες. Για την τελευταία αφήνει μόνο τα θέματα των μισθών και του Περιβάλλοντος.

3 Η παραπάνω αντίφαση παραπέμπει στο χαμηλό ενδιαφέρον για τις ευρωεκλογές του Ιουνίου, αφού το 54% των πολιτών φαίνεται από λίγο έως αρκετά αδιάφορο γι’ αυτές.

*Το 16% του ελληνικού εκλογικού σώματος δηλώνει ότι μάλλον δεν θα ασκήσει το εκλογικό του δικαίωμα, κάτι, όμως, που σε απόλυτο αριθμό ψήφων αναμένεται να θίξει περισσότερο τα δύο μεγάλα κόμματα (ΠΑΣΟΚ και Νέα Δημοκρατία).

4 Επιπλέον, το ένα τέταρτο των ψηφοφόρων δηλώνει ότι κατά πάσαν πιθανότητα θα αλλάξει -έστω και συγκυριακά- πολιτική προτίμηση σε σχέση με τις προηγούμενες βουλευτικές εκλογές. Γεγονός που, αν επιβεβαιωθεί, θα καταγράψει σημαντική και ενδεχομένως απρόβλεπτη ρευστοποίηση των πολιτικών συσχετισμών.

*Την τάση αυτή «αλλαγής» εκλογικής προτίμησης στις ευρωεκλογές διατυπώνει σήμερα (σε ανύποπτο χρόνο) το 25% των ψηφοφόρων της Ν.Δ. του 2007 και το 19% των ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ. Πρόκειται, δηλαδή, για ρεύμα που αφορά περίπου το 17% του συνολικού εκλογικού σώματος και το οποίο, αν εκδηλωθεί πιθανόν να δημιουργήσει σημαντικές (ευρωεκλογικές) ανακατατάξεις.

5 Βασικό κριτήριο της ψήφου για την Ευρωβουλή θα είναι, πάντως, οι εσωτερικές εξελίξεις. Ενα πρόσθετο δείγμα της απόστασης που εξακολουθεί να ισχύει μεταξύ της Ευρώπης ως πολιτικού κέντρου αποφάσεων και των λαών της. Από αυτήν την άποψη πρέπει να εκτιμηθεί ως πολύ σημαντικό το γεγονός ότι το 87% των Ελλήνων και των Ελληνίδων αναμένει μεγάλες ή μικρότερες επιπτώσεις στα προσωπικά του οικονομικά δεδομένα, λόγω της οικονομικής κρίσης (μόλις το 10% δηλώνει ότι αυτή δεν θα έχει επιπτώσεις στα οικονομικά του).

6 Η εκτίμηση του εκλογικού αποτελέσματος στις κάλπες του Ιουνίου, υπό το φως των παραπάνω, καθίσταται λιγότερο ασφαλής. Από τα δεδομένα της έρευνας προκύπτει ότι «κλίμα ευρωεκλογών» ακόμα δεν έχει καταγραφεί. Συνεπώς, οι προθέσεις ψήφου στις οποίες θεμελιώνεται η εκτίμηση που παρουσιάζεται, «ταιριάζουν» περισσότερο σε περιβάλλον βουλευτικών εκλογών στη χώρα.

*Εχοντας αυτήν την παρατήρηση κατά νου, φαίνεται ότι το προβάδισμα του ΠΑΣΟΚ έχει σταθεροποιηθεί σε τρεις ποσοστιαίες μονάδες (38%), ενώ η Ν.Δ. εμφανίζει μια ανάκαμψη, μειώνοντας τη διαφορά. Ωστόσο, απέχει ακόμα πολύ από το να δημιουργήσει συνθήκες αντιστροφής της τάσης.

7 Το δικομματικό άθροισμα εξακολουθεί να είναι κατά πολύ μικρότερο του 80% των εκλογών του 2007 και δεν αποκλείεται να συμπιεστεί περισσότερο. Κι αυτό παρά το γεγονός ότι οι συσχετισμοί στα μικρότερα κόμματα παραμένουν περίπου σταθεροί, καθώς φαίνεται ότι έχει εξαντληθεί η δυναμική της εκλογικής τους ανόδου.

*Το περίπου 30% του εκλογικού σώματος που κατέγραφαν αθροιστικά, το προηγούμενο διάστημα, τα κόμματα πέραν της Ν.Δ. και του ΠΑΣΟΚ έχει μικρές τάσεις μείωσης. Από πού κυρίως προέρχονται; Από τη σχετική συμπίεση των δημοσκοπικών ποσοστών του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και τη μικρή υποχώρηση της δημοσκοπικής ψήφου στους Οικολόγους-Πράσινους.

* Ο ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΣ ΒΕΡΝΑΡΔΑΚΗΣ είναι επιστημονικός σύμβουλος της VPRC και καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Κρήτης.

• ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ  – 01/03/2009